Güney Kıbrıs’ta ABD Başkanı Joe Biden’ın Beyaz Saray’dan ayrılmadan önce imzaladığı kararname ile üç askeri programa dahil etmesinin yankıları devam ediyor.
Fileleftheros “Anahtarlar Rubio ve Kombos’un Elinde” başlıklı haberinde ABD ile savunma iş birliğinin uygulanmasında anahtarların ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Rum dengi Konstantinos Kombos’un elinde olacağını yazdı.
Gazeteye göre, Rum yönetimi anlaşmanın ABD ve Güney Kıbrıs Dışişleri Bakanlıkları'nın kontrolünde uygulanacak olmasını önemli buluyor ve buna sebep olarak "iki dışişleri bakanlığı arasındaki iletişim kanallarının çok iyi olması" gösterildi.
Rum yetkililerin aleni açıklamalarında “ayaklarını yere bastıklarını" göstermeye özen gösterdiğine dikkat çeken gazeteye göre Rum Savunma Bakanı Vasilis Palmas RİK’e yaptığı açıklamada “Kıbrıs’ın jeostratejik konumu ve rolünün kendisinden büyük olduğu tanınıyor ancak bu kibir anlamına gelmiyor.” dedi.
Rum Milli Muhafız Ordusu’nun ihtiyaçlarının fazla olduğunu ve bunun, silahlı kuvvetlerin bütün yelpazesini ilgilendirdiğini kaydeden gazeteye göre hemen önümüzdeki dönemde, önem sırasına göre bir ihtiyaç listesi hazırlanarak ABD’ye gönderilecek. İhtiyaç listesi hazırlanırken, iki ülkenin sahip olduğu silah sistemlerinin uyumluluğu ile gerek ABD ile ikili gerekse üçlü icra edilecek askeri tatbikatlar sırasındaki operasyonel faaliyetler dikkate alınacak.
Rum Dışişleri Bakanı Konstantinos Kombos Rum yönetiminin çok yönlü fayda sağlamasının beklendiğini belirterek “savunma teçhizatı ve programlarına tabi konular mevzu bahis olmasına rağmen talepler, programların müsaitlik durumuna göre, iki ülke Dışişleri Bakanlıklarından geçecek.” dedi.
Gazete Rum yönetiminin, eski ABD Başkanı Joe Biden tarafından imzalanan kararların uygulanması açısından, Beyaz Saray’da beklenen değişiklikten endişe ediyor görünmediğini yazdı ve Kombos’un, “ABD’nin savunma ve güvenliği ile ilgili konular hükümete göre değişmez.” sözünü aktardı.
Haberde Rum yönetimi ABD’nin yeni Dışişleri Bakanı’nın “bölgeyi ve Kıbrıs’ı çok iyi bilen” Marko Rubio'nun olacağına büyük önem verdi ve Rubio’nun o koltukta olmasını, Biden’ın imzaladığı kararın uygulanması açısından güvenlik supabı gördüğü kaydedildi.
Haravgi’ye göre Rum Sözcü Konstantinos Letimbiotis kararı ABD-Güney Kıbrıs ilişkilerinin güçlenmesinde “stratejik bir adım” olarak niteledi. Letimbiotis karar çerçevesinde “Foreign Military Sales” (FMS) programına katılımın, kendilerine, başka yollarla alamayacakları askeri malzemeleri çok daha kolay prosedürlerle elde etme olanağı sağladığını söyledi.
Letimbiotis bu gelişmenin, RMMO’nun elindeki sistemlerin yükseltilmesi faydası dışında, ortak tatbikatların yürütülmesinde ABD ile savunma iş birliğinin uyumluluğunun daha da güçlendirilmesini de sağlayacağını söyledi
“Excess Defense Articles (EDA) programıyla ABD’nin ihtiyaç fazlası savunma teçhizatı sağladığını belirten Letimbiotis “yani halen kullanımda olan teçhizat, bu programa üye olan ve ABD’nin müttefik ve ortağı sayılan devletlere gerek hibe gerek çok düşük fiyata verilebiliyor” dedi.
Letimbiotis Güney Kıbrıs’ın “Title 10 Security Assistence Program”a katılımının, uzman eğitim ve özel teçhizat sağlayarak ülkenin, kara ve deniz sınırlarının güvenliği ve terörle mücadele alanlarındaki kabiliyetini güçlendirmeye destek olacağını anlattı.
Biden’in kararının hangi teçhizatla ilgili olduğu sorulan Letimbiotis bunun yetkili bakanlığın ve RMMO’nun planlama ve değerlendirmesiyle ilgili bir konu olduğunu belirterek “bugünden itibaren bütün planlama çalışmalarımızda, silahlanma programımızı modernize etme açısından çok önemli bu gelişme dikkate alınacak” ifadesini kullandı.
-"Hristodulidis Trump ile telefon görüşmesi yaptı"
Letimbiotis “bu stratejik diyalog somut çıktıları olan bir yol haritası niteliğindedir ve iki ülke ilişkilerinin devamlılığını sağlıyor.” ifadesini kullandı. Rum Yönetimi Başkanı Nikos Hristodulidis’in de halen ABD yeni başkanı Donald Trump ile telefon görüşmesi yaptığını belirten Letimbiotis “Kıbrıs, başkanının, daha görevi devralmadan seçilmiş ABD Başkanı ile telefon görüşmesi yapabildiği çok az ülkeden biridir.” dedi.
Türkiye Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan, kararın geri çekilmesi yönündeki açıklamanın sorulmasına karşılık Letimbiotis “bütün silahlanma programımız ülkemizin savunma kalkanına ve fiilen gösterdiğimiz insani rolümüze dayanıyor” dedi.
-“AKEL Biden’ın imzaladığı kararın çerçevesi ve şartları hakkında bilgi istedi”
Aynı gazete ABD-Kıbrıs Anlaşmasının Şartları Açıklanmadı… Kıbrıs Güvenlik Konseyi Daimi Üyesi Ülkelerle Ezeli İlişkilerini Bozuyor” başlıklı haberinde Rum siyasi partilerinin ABD başkanlığı görevini bırakmaya hazırlanan Joe Biden tarafından imzalanan ve Güney Kıbrıs’a ABD’nin üç askeri programına erişim olanağı tanıyan kararla ilgili açıklamalarına yer verdi.
Habere göre AKEL ABD’nin Güney Kıbrıs’a on yıllarca silah ambargosu uyguladığını hatırlatarak Biden tarafından atılan bu adımın bugüne kadarki mantığın tam tersine olduğuna dikkat çekti. AKEL, ABD’nin bu kararı hangi çerçevede ve hangi şartları koşarak aldığına dair bilgilendirme beklediğini de kaydetti.
AKEL “ABD’nin Doğu Akdeniz ve Orta Doğu bölgelerindeki jeostratejik çıkarlarına hizmet eden ve Rum yönetiminin Rusya ve Çin gibi önemli devletlerle ilişkilerini bozmasını talep eden kötü şöhretli” Rubio-Menendez Yasası’na Htistodulidis hükümetinin destek verdiğini hatırlattı.
“Ülke dış politikasının destek ve müttefik kazanmayı başarması gerektiği” kaydedilen açıklamada “Kıbrıs önemli ülkeler ve Güvenlik Konseyi daimi üyeleri ile ilişkilerini bozma lüksüne sahip değil” vurgusu yapıldı.
DİSİ Başkanı Annita Dimitriu ABD ile stratejik iş birliğini çok önemli bulduğunu belirterek bu iş birliğinin “Batı’ya yönelişin Güney Kıbrıs’ın güçlü ittifaklar kurma kabiliyetini güçlendirdiği” tezlerini doğruladığını söyledi.
DİKO ABD’nin üç askeri programına girmesini kutladığı açıklamada bu durumun, “milli savunmaya ve güvenliğe çok yönlü ve özlü fayda sağlayacağı” görüşünü ortaya koydu.
DİPA Başkanı Marios Karoyan da anlaşmanın RMMO’nun “savunma olanaklarını güçlendireceğini sınırların yönetimi için operasyonel hazırlığı artırarak milli güvenliği ve bölgesel istikrar bacağı olma rolünü koruyacağını” savundu.
ELAM da ABD ile iş birliğinin “Ada’nın savunma zırhını güçlendireceği” görüşünü ortaya koydu.
Alithia ise “Kıbrıs-ABD Askeri Programlar Anlaşması Konusunda AKEL ve EDEK Dışında Partiler Bayram Yapıyor” başlıklı haberinde konu hakkında EDEK’in herhangi bir açıklama yapmadığını yazdı.
