BİR DAİRE HİKAYESİ
Hayvancılık Dairesi, Kıbrıs Türk hayvancısına ve köylüsüne hizmet etmek amacıyla 1974 öncesi oluşturulmuş ve yaşanan tüm siyasi ve toplumsal olumsuzluklara rağmen, Kıbrıs Türk toplumuna hizmet etmeyi başarmış, 1974 sonrası kurulan yeni Tarım Bakanlığı çatısı altında faaliyetlerine devam ederek 27 mart 1990 tarihinde KKTC Meclis'inin teşkilat yasasını onaylamasıyla birlikte devletin temel kuruluşlarından birisi olarak yerini almış, mazisi olan değerli bir devlet dairesidir.
Daire, ilk olarak hayvancılık sektörünün zayıf olduğu dönemlerde, hayvan üreticisinin teknik konularda eğitimi, üretim tekniklerinin ve yeniliklerinin ülkeye getirilmesi, süt teknolojisi gibi konularda faaliyet göstermiştir.
Özellikle Tavukçuluk alanında, Türkiye'de dahi sektör gelişmemişken Akçiçek köyü ve Girne'de kurulan modern tesislerde "parent stock" anaç sürü oluşturmuş ve Yurt dışına civciv ihraç eder noktaya gelmiştir. Tabi bunu yaparken ihracatın dışında bazı temel hedefler gözetilmiştir.
Örneğin; köylülere evlerinde yetiştirebilecekleri et civcivi dağıtarak, insanların hayvansal kökenli protein tüketimini desteklemiştir.
Yine o dönemlerde Daireye bağlı olan Devlet Üretme Çiftliklerinde üretilen damızlık Büyükbaş ve Küçükbaş hayvanları, köylülere dağıtarak hayvancılık işletmelerinin oluşturulmasını desteklemiştir. Hayvancılık işletmelerinin Arap ülkelerine canlı hayvan ihraç eder duruma getirilmesinde öncülük etmiştir.
Arıcılara kovan ve ekipman dağıtmıştır.
Devam eden yıllarda, ülkesel koşullar göz önünde bulundurularak, dünyanın bir çok ülkesinde bulunmayan dev projeler hayvancılık sektörüne sunulmuştur.
Nedir bu projeler bir inceleyelim!
Organize Hayvancılık Bölgeleri projesi;
Bu proje ile Daire KKTC genelinde imkan dahilinde olan köylerin tamamında, hayvanları insan yaşam alanından uzaklaştırılarak, köylerin daha sağlıklı ve yaşanabilir olması sağlanmıştır. Tüm bu bölgelere altyapı hizmeti götürmüştür.
Bu gün KKTC de hangi köye giderseniz gidin, hayvan gübresi kokusu duymuyorsanız bu Hayvancılık Dairesinin eseridir.
Soğuk Zincir Projesi;
Hayvancılık işletmeleri köy dışına alındıktan sonra ikinci aşama olarak, işletmelerin modernizasyonu üzerine çalışma yapılmış ve üretilen sütün kalitesinin arttırılması ve son tüketiciye kadar olan aşamaların, daha sağlıklı ve hijyenik olması açısından kontrol altına alabilmek için bu proje hayata geçirilmiştir. Son on yılda proje inanılmaz derecede başarılı olmuş ve günümüz itibarıyla KKTC'nin en önemli ihraç kalemi olan süt ürünleri ihracatının önünü açmıştır.
Balıkçı Barınakları Projesi;
Daire ada ülkesi olmamıza rağmen, neredeyse yok denecek kadar zayıf olan balıkçılık sektörünün gelişmesi için ülke genelinde Balıkçı Barınakları inşaasından tutun da, balıkçılık ekipmanlarının hibe olarak dağıtımasına kadar bir çok faaliyet gerçekleştirmiş ve sektörün önünü açmıştır.
Ayrıca Daire, oluşturduğu Yem Laboratuvarı ve çiftliklerinde kurduğu Yem fabrikalarından elde ettiği tecrübe ve bilgiyi sektöre sunarak, hazırladığı 32/90 sayılı yem yasası ile KKTC yem sanayisinin temellerini atmıştır.
Daire, Büyükbaş, Küçükbaş, Kanatlı, Arıcılık ve Balıkçılık konularının tamamında eğitim yayım konularında, yetiştiricilik, besleme, istatistik konularında, hammadde ithalat izinleri gibi birçok konuda hizmet vermektedir.
Netice itibarıyla Daire, Hayvancılık Sektörüne sayılamayacak kadar hizmet vermiştir. Değişen ülkesel ve küresel koşullar ışığında umut edilen hayvancıya sağlanan hizmetin aynı kalitede devam etmesidir.
Fakat son günlerde moda olan bir tabirle Tarım Reformu adı altında, kapatılması veya herhangi bir kurumun altına monte edilmesi gündemdedir. Sebebi ise malum, siyasi ve bürokratik hesaplaşmaların gölgesinde, tüm yetki ve görevleri tek tek alınmış, personeli eritilmiş, çalışmakta zorlanır hale gelmiştir. Son 11 yıldır mühendis istihdamı yapılmamış, tüm şube ve kadroları, müdür muavini dahil boşaltılmıştır.
Bir sektörün yoktan var edilmesine ışık tutmuş, Kıbrıs Türk insanına emek vermiş, böyle bir dairenin yok edilmesini hangi mantık kabul eder bilemiyorum. Ümit ederim ki bu vahim düşünceden biran önce vazgeçilir ve Daire, alın terini ekmeğine katmış Hayvancıya hizmetine devam eder.
Zir. Müh Mahmut Erden