Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) iki daimi üyesi Rusya ve Çin, İsrail ordusunun yoğun saldırılarının devam ettiği Gazze'de acil ateşkes ve sonrasında kalıcı bir çözüm konusunda ortak görüş ortaya koydu.
New York'taki BM Genel Merkezinde, yaklaşık bir ay içinde 7. defa Filistin sorunuyla ilgili toplanan BMGK'nın 5 daimi üyesinden Rusya ve Çin, Gazze'de insani durumla ilgili acil ateşkes çağrısıyla birlikte temel bir çözüme olan ihtiyaca dikkat çekti.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus ile Kızılay ve Kızılhaç'ın Bölge Müdürü Mervan Jilani'nin Gazze'deki insani durumu aktarmasının ardından konuşan Rusya'nın BM Daimi Temsilcisi Vassily Nebenzia, Gazze şeridindeki krizin "şoke edici" olduğunu söyledi.
Nebenzia, "Filistin bölgesinde, küresel boyutlarda bir trajediyi ortaya çıkaran gerçek bir insani felaket var. İsrail hava saldırıları, konut binalarının ve sivil altyapı alanlarındaki hayati önem taşıyan sivil binaların neredeyse yarısını tamamen yok etti veya hasara uğrattı." ifadelerine yer verdi.
Rus Büyükelçi, "Çatışmanın tırmanmasının kabul edilemezliğini ve tehlikeliliğini bir kez daha vurguluyoruz. Bu yönde atılacak ilk adımın, İsrail-Filistin çatışma bölgesinde derhal ateşkes sağlanması olacağına inanıyoruz." diye ekledi.
Filistin-İsrail sorununun çözülmeden Ortadoğu'da "kalıcı barışa dair umut olamayacağını" belirten Nebenzia, "Filistin sorununun çözümü hiçbir şekilde Filistinlileri ata topraklarından sürme çabalarıyla ilişkilendirilmemelidir. Kökleri uluslararası insancıl hukuk hükümlerine sıkı sıkıya bağlı olan bu uzun süreli tarihsel soruna anlamlı, derinlemesine ve temel bir çözüme ihtiyaç var." diye konuştu.
Rus Temsilci, ABD'nin, Gazze Şeridi'nde ateşkesin durdurulmasına yönelik barış girişimlerini engellemesi ve "statükonun korunmasına yönelik tek taraflı bir politika izlemesini" eleştirirken bu durumun, "bölgedeki diğer potansiyel ya da uykuda olan" çatışmaları tetikleyebileceği uyarısında bulundu.
- Çin'den ateşkes ve iki devletli çözüm vurgusu
BMGK toplantısında, İsrail'i Batı Şeria'daki yerleşimci şiddetini durdurmaya çağıran Çin'in BM Daimi Temsilcisi Zhang Jung da, üçüncü taraflara "çifte standarttan" kaçınma çağrısı yaptı.
Jung, "Başta taraflar üzerinde benzersiz bir etkiye sahip olan büyük güçler olmak üzere tüm taraflara, jeopolitik mülahazaları ve çifte standartları bir kenara bırakıp, tüm çabalarını ateşkes ve çatışmaların sona ermesine odaklamaları yönünde çağrıda bulunuyoruz." ifadelerine yer verdi.
"Gazze'de uluslararası insani hukukun açık bir şekilde ihlal edilmesinden duyduğumuz derin endişeyi ve güçlü karşıtlığımızı ifade ediyoruz." diyen Jung, sivillere yönelik "toplu cezalandırmaya son verilmesi" çağrısında bulundu.
Kasım ayı Konsey başkanlığını yürüten Çin'in Büyükelçisi, Gazze'nin geleceğiyle ilgili olarak, "Gazze'ye yönelik hiçbir düzenlemenin Filistin halkına dayatılamayacağını belirtmek gerekir. Mevcut duruma ilişkin hiçbir çözüm iki devletli çözümden farklı olamaz." sözlerini kaydetti.
- ABD insani yardımların ulaştırılması için daha fazla çaba konusunda "hemfikir"
ABD'nin BM Daimi Temsilci Yardımcısı Robert Wood, Gazze'de insani yardımların ulaştırılması için İsrail'in üç saat önceden duyurmak kaydıyla her gün çatışmalara ara vermeyi taahhüt ettiğini hatırlattı.
Wood, "Duraklama süresi boyunca bu bölgelere herhangi bir askeri operasyon yapılmayacağını ve bu sürecin bugün başlayacağını İsrailliler tarafından bize iletildi. Bu duraklamaların gecikmeden uygulanmasını talep ediyoruz." dedi.
"Özellikle insani yardımların ihtiyaç sahiplerine ulaşması için daha fazlasının yapılması gerektiği konusunda hepimiz hemfikiriz." diyen ABD'li diplomat, bölgede her iki tarafın da yaşadığı acıların görmezden gelinemeyeceğini belirtti.
Wood ayrıca, "Barışa giden tek yol iki devletli bir çözümdür." ifadesine yer verdi.
- "Bize sundukları tek seçenek, teslim olmak ya da ölmek"
BMGK toplantısında söz alan Filistin'in BM Daimi Temsilcisi Riyad Mansur, Konsey'e "katliamın durdurulması" çağrısında bulunurken, İsrail hakkında, "Bize sundukları tek seçenek, teslim olmak ya da ölmek." diye konuştu.
Mansur, "İsrail, kendi kaderini tayin etme, korunma ve kendimizi savunma hakkımız da dahil olmak üzere Filistin halkının her türlü hakkını işgal ederken, sömürgeleştirirken ve reddederken meşru müdafaa hakkını ilan etti.
Mansur, İsrail'in, "Filistin halkını işgal ederken, sömürgeleştirirken ve her türlü hakkı reddederken" kendini, "meşru müdafaa hakkını kullanmakla" savunmasını eleştirdi.
Filistin Temsilcisi, İsrail'in çatışmalara ara verme nedeninin, " insanların hayatta kalmasını sağlamak değil, kaçmaya zorlamak" olduğunu söyledi.