Geçtiğimiz gün Yenidüzen Gazetesi’nde Covid-19 günlük verileri ile ilgili bazı detaylar paylaşıldı.
Normalde alışık olduğumuz verilerden biraz farklı olduğu için haber değeri de vardı. Haberin ve verilerin içeriği şu şekilde idi:
‘’Ülkemizde Covid-19 pozitif vakaları süratle artarken, gözler bu vakaların kaynağının kimler olduğuna çevrildi.
"Yerel" vakalardaki artış dikkat çekiyor, kabalalık mekanlarda pek çok insanın maske ve mesafe tedbirinden uzak durduğunu gösteriyor, vakalarla ilgili detaylı analizler ise kamuoyu ile paylaşılmıyor.
YENİDÜZEN, 11 Temmuz günü vakaların dağılımına ulaştı, pozitif vakaların çoğunluğunu üniversite öğrencilerinin oluşturduğu görüldü. Ne iş yaptıkları kayıt altına alınan pozitif vakalar içerisinde bir günlük pozitif vakaların dağılımına bakıldığı zaman 26'sının öğrenci olduğu görülüyor. Otel ya da casino ile ilgili işletmelerde çalışan 8 kişi öne çıkarken, paket servis elemanları ve berber çırakları da riskli meslek grupları olarak dikkat çekiyor.
YENİDÜZEN'e bilgi veren kaynaklara göre 1 yaşındaki bir bebekte de 11 Temmuz günü Covid-19 pozitif saptandı.Tek günlük dağılıma göre pozitif vakalar arasında öğrenci ve otel çalışanlarından sonra ev hanımları dikkat çekiyor.Özel sektör çalışanları arasında ise pazarcı, nakliyeci, bankacı, gibi farklı meslek grupları var.Polis ve askerlerdeki vakaların çok sınırlı olduğu da görülüyor.’’
Yenidüzen Gazetesi’nin araştırıcı ve takipçiliğini tebrik ediyoruz elbette.
Ancak, bu verilerin bir sağlıkçı tarafından bir gazeteyle paylaşıldığı da ortada.
Pandeminin başından beri kısır bir veri trafiği yaşıyoruz.
Epidemiyolojik çalışma kıtlığı çekiyoruz.
Verileri kimin nasıl tuttuğu belli değil.
Verilerin ne kadar güvenilir olduğu da tartışılır.
Peki hangi verilerin?
PCR/hızlı test, karantina gibi verileri kastetmiyoruz elbette.
Daha detay verileri kastediyoruz.
Örneğin;
- Acil Durum Hastanesi’nde yatırılarak tedavi gören hastaların kaçında ne gibi semptomlar var?
- Akciğer tutulumu olan vakaların genel vakalara oranı nasıldır?
- Akciğer tutulumu olmayan vakaların genel vakalara oranı nasıldır?
- Yatırılarak tedavi edilen vakaların kaçı aşılı kaçı aşısız, aşı dağılımları nasıl?
- Aşılananlar hangi varyantlarla enfekte, aşılanmayanlar hangi varyantlarla enfekte?
- Covid-19 otellerinde tedavi gören AKTİF vakaların klinikleri nasıl? Kaçı hangi tedavileri alıyor?
- Covid-19’un ve virüs varyantlarının ülkemizdeki öldürücülük oranları nelerdir?
- Post-Covid (Uzamış Covid) hastaları var mıdır? Oranları nelerdir?gibi daha detaylı bilgileri nedense hiç birimiz bilmiyoruz!
Yenidüzen Gazetesi’ne verilen bilgiler sadece gazetenin paylaştığı ile mi sınırlı yoksa başka bilgiler de var mı bilmiyoruz?
Covid-19 ile ilgili bilgiler bir gazete ile paylaşılıyor da neden ben ve benim gibi merak eden,bu işlerin profesyonelleri ile de paylaşılmadı ve paylaşılmıyor?
Demek oluyor ki, Yenidüzen Gazetesi’ne bilgi sızdıran sağlık çalışanı ya da Sağlık Bakanlığı görevlisi, pandemi disiplininden uzak, toplum mühendisliği kısmı ağır basan bir yol izlemeyi tercih ediyor.
O zaman biz de diyoruz ki, ya veriler sızdırılmayıp tamamı paylaşılsın, ya da Sağlık Bakanlığı bir an önce harekete geçerek bu tarz veri sızdırma girişimlerinin bir çaresine baksın!
Aksi durumda, pandemi veri bulanıklığı ve yetersizliği içerisinde önümüzü görmemiz, sağlıklı analizler yaparak halkımızı sağlıklı yönlendirmemiz pek de mümkün olmayacaktır.
Bilimsel veri kaydından uzak pandemi yönetimi, medyatik vaka sayıcılığından ve üçbeş sızdırıcılığından pek de öte gitmeyecektir.
Üniversiteler ülkesinde bu veri kıtlığı, pandemi yüzünün karası olarak hep anılacaktır.