KKTC'DE YARATILAN MONOPOL EKONOMİ YAPISI SONUCU KÜÇÜK ESNAF, YERLİ İSTİHDAM VE EKONOMİYE YAPILAN ZARARLARI
Gidip bir kücük esnafa sorun en büyük sorunun nedir? diye, gerek kasap, manav, tatlıcı, cafe, büfe, bakkal, ayakkabıcı, tekstilci farketmez herkesin size verecegi cevap aynı ; Supermarketlerin herşeyi satması , üretmesi, ital etmesi ve Hotel/Casino isletmelerindeki bedava ikramlar.
Ambargolar altında olan adanın dışa yönuk ihracatının ve üreteminin yok olma noktasına gelmesinden dolayı ülke içersindeki belli başlı sermaye baronlarının tüm sektörlerde Tekkelesmeye gitmeleri kucuk esnaf ve üreticileri iflas noktasının eşigine getirmeklen beraber yine tekkeleşen büyük sermayeli şirketlere (Egitim,Saglık,Finans,Tarım,hayvancılık ve süt ürünleri,inşaat) alanlarında bagımlı kılmıştır.
Yine bu mevcut tekklleşen şirketler mevcut bozuk ve çokmüş sistemden en çok faydalananlar olup adeta ahtabot gibi tüm siyasi partileri, birlik ve odaları kontrol eder hale gelmiştir.Yani mevcut sistemin devamınından en çok memnun olanlar olmaklan beraber istihtam olarak KKTC vatandaşı en az calıştıranlardır.
Cözüm: Rekabet Yasası:
Mevcut ekonomik sistemi tekrardan hızlı bir şekilde canlandırmak için küçük esnaf ve üreticiyi koruma altına alan yasalar ve önlemlerin alınması.Aşagıda alınacak tedbirlerin sayesinde binlerce küçük esnafın işler 2-3'e katlanacagı gibi yeni istihtamlar dogmaklan beraber halkın sosyal ve kültürel yapısı pozitif yönde degişecek ve oluşan sinerjide diger farklı alanlarda da canlılık yaşanacaktır.Vergi denetleme ve toplanmasında kolaylık olacagı gibi mevcut tekkeleşmiş şirketlerin paravan alt şirketler kurmasını kontrol altına alınacak.
Tüm süpermarketlerde aşagıda belirtilen urunlerin satış yasagının getirilmesi
-Soguk içeçek
-Alkol
-Tütün
-Hazır sıcak ve soguk yemek (sandivuç, tatlı, kuru pasta,sulu yemek vs.)
-Tekstil ürünleri
-Pet urun ve yemek
-Magazin / dergi /gazete
-Kasap reyonları
Boylece Alkol/tütün/magazin/dergi gibi ürünlerin sadece off-licence (bakkal) tarzı yerlerde satılacagı için bu kucuk işletmelerin devamlılıgı ekonomide canlılık getirecegi gibi istihtam yanında kücük aile işletmelerinin devamını ve Alkol/Tütün ürünlerinin kontrollü satışı gercekleştirilecektir.
Cafe/Restaurant/sandivici/tatlıcı/kasap/ayakkabı/tekstil/pet shop/donerci/corbacı gibi küçül işletmelerin satışları artacagı gibi yerli işletmeleri ve istihdamı artırması kaçınılmazdır.
Bunun yanında 5 yıldızlı hotellerde sunulan ücretsiz yemek ve içki servisinde getirilecek kısıtlamar ile gelen Turistlerin ve yerli halkın harcamalarının ic piyasaya sunacagı katmadeger de degerlendirilmelidir.
NOT:Nufusu kucuk ülkelerde benzeri rekabet yasaları mevcuttur. Ör: MALTA/İBİZA
2000'li yılların başına kadar Ingiltere'de bu gibi koruyucu yasalar mevcuttu fakat sonradan kaldırılan bu yasalar ülkedeki bircok küçük işletmeyi yok ettigi gibi halkında alkole olan kolay ulaşımı nedeni ile ülkede büyük bir alkol bagımlısı kitle oluşturuldu.Su an mevcut yasanın eski hale gelmesi için çalışmalar yapılmakta fakat tütün ve alkol baronları siyasetcilerin ömünü rüşvet ile tıkamaktadır.
